Samenvatting Ben Caudron, hoogleraar: 'Technologie van de toekomst'

Turnhouts Wetenschapscafé
Ben Caudron, hoogleraar: 'Technologie van de toekomst'

Onderwerp van het café is een verhaal over de impact van technologie en nieuwe media op mens en samenleving.
Het is zeker dat de toekomst digitaal zal zijn, waarbij in een aantal maatschappelijke domeinen zoals communicatie,  gebruik robotica, geneeskunde en andere tewerkstellingen het traditionele waardepatroon van de toekomst anders geformuleerd zullen worden.

De introductie van nieuwe technologie gebeurt vaak ongecoördineerd en blind waarbij in sommige gevallen de toepassing ervan pas achteraf komt vast te staan.
Technologie is één zaak, het gebruik ervan iets anders.
Afhankelijk of er al dan niet regels en een maatschappelijk debat over dit gebruik gevoerd worden onderscheidt de spreker vier filosofische strekkingen.

Marc Zuckerberg, de grote baas van Facebook, vindt connectiviteit een menselijk recht. Hij toont zich zo een uitmuntend vertegenwoordiger van het Technologisch Determinisme. Geef iedereen een internetaansluiting en de problemen waaronder driekwart van de mensheid gebukt gaat, verdwijnen op slag.
Samengevat komt dit determinisme neer op het geloof dat voor elk mogelijk probleem -of dat nu van technische, sociale of economische aard is- wel een technologische oplossing zal komen, als je de ontwikkelaars en hun financiers maar ongemoeid laat.
Aan het andere eind van het spectrum staan het Neoluddisme die het gebruik van nieuwe technologie categoriek afwijzen.
Tussenin heeft men strekkingen die minder (Autonome Technologie) tot meer keuze en maatschappelijke debat voorstaan.

Wat één en ander concreet betekent blijkt bij het inzoomen op nieuwe technologische innovaties.
Vandaag zien we een trend naar permanente monitoring van het menselijk gedrag.
In Mechelen kondigt de gemeente vandaag aan dat er nog 29 camera’s zullen bijgeplaatst worden 'omdat men wil dat iedereen een gevoel van veiligheid zou hebben'.
Echter: het debat of dit de samenlevingsvorm is die de bevolking wil, wordt niet gevoerd.
De informatie die toepassingen als Facebook, Google, ea kunnen verzamelen is enorm. Eens het er is zal het ook gebruikt dan wel misbruikt worden (bv commercieel) om over privacyproblemen te zwijgen.
Ander domeinen waar we aan de vooravond van algemeen gebruik staan is “virtual reality” maar ook het gebruik van zogenaamde ”Big Data” waarbij mensen bijna automatisch worden uitgesloten van verzekeringen of gegevens kunnen gekocht en gebruikt worden voor politieke marketing, en dit ondanks de ruis die er zit op het verzamelen en de statistische analyse van deze data.
Een bijzonder krachtige tool bij nieuwe technologie is het doorgedreven gebruik van eenvoudige algoritmen, waaruit enerzijds blijkt dat artificiële intelligentie à la menselijk brein niet mogelijk is wegens te complex, vandaag nergens staat. Anderzijds blijkt dat zichzelf reproducerende robots - al dan niet met 'goede' bedoelingen geprogrammeerd- wél haalbaar lijken.

Tot slot het maatschappelijke debat en de noodzaak tot een interdisciplinaire benadering.
Gaat technologie arbeid wegnemen en zal dit leiden tot nieuwe maatschappelijke evoluties? Gaan de nieuwe wijzen van communiceren ons niet te ver vervreemden van onszelf?   

© Jozef Konings


Foto's Ben Caudron, hoogleraar: 'Technologie van de toekomst'


Cartoons Gie Campo